Κανένας δεν περπατά στο ίδιο ποτάμι, δυο φορές, είπε ο Ηράκλειτος, διότι το ποτάμι δεν είναι ποτέ το ίδιο, αλλά ούτε κι ο άνθρωπος…Στις 14 Μαϊου του 2023, περπάτησα για δεύτερη φορά το Νέδοντα, τον χείμαρρο της πόλης, απο την Καλαμάτα μέχρι τη θέση το Χάνι του Λαγού, κοντά στη Νέδουσα, με τον ΕΟΣ Καλαμάτας που όπως κάθε χρόνο, τιμά την πορεία του ποταμού, που ξεκινά απο τις Δυτικές πλαγιές του Βόρειου Ταυγέτου και καταλήγει μετά απο 30 Km, στον Μεσσηνιακά κόλπο.
Μέχρι να φτάσει εκεί όμως έχει φτιάξει στο μεταξύ, παραποτάμους όπως το Καρβελιώτικο Ρέμα, της γριάς το Ρέμα, το Δαφνόρεμα και το Σκούρα Ρεμα. Περπατήσαμε την κοίτη του Νέδοντα, που τ όνομα του το πήρε απο τη νύμφη Νέδα (όπως και η Νέδα της Τριφυλίας) και το χει ίδιο απο τ αρχαία χρόνια, έχουμε μαρτυρία δε περί τούτου, στα Γεωγραφικά του Στράβωνα (63 π.Χ. -23 μ.Χ.) Περπατήσαμε στην κοίτη του Νέδοντα, που κατά τον αρχαιολόγο Ανδρέα Ν. Σκιά, που την περπάτησε το 1901 και που βρήκε εκεί αρχαιολογική κληρονομια, χαραγμενη στους βραχους, ισως απο αμαξηλατη οδο που οδηγουσε απο τις αρχαιες Φαρές, προς το Βόλιμο, στο πολυθρυλητό ιερό της Αρτέμιδας..(“οδό αγουσα προς τι ιερον περαιτέρω που της χαράδρας ιδρυμενον ωρισμενη δε εις διαβασιν πεζοπορουντων προσκυνητων”) Προσκυνητες κι εμεις του ποταμου, ξεκινησαμε απο το Βορρειο σημειο της αγορας της πολης, μπροστα απο το μνημειο των εκτελεσθεντων συμπατριωτων Μας, το Μαη του 1944 και περπατωντας, πανω απο το στρατιωτικο πεδιο βολης, μπηκαμε στην κοιτη του, ανοιχτη στην αρχη και στενοτερη αργοτερα, ετσι οπως εχει διαμορφωθει, απο τις βαθιες διαβρωσεις, που εχει κανει ο χειμαρρος στο περασμα των χρονων, στα ασβεστολιθικα πετρωματα του εδαφους. Βαθια η χαράδρα του, πολλες σπηλιες κατα μηκος της και ποικιλη βλαστηση αριστερα δεξια μας.
Είδαμε δάφνες, σχίνα, αγριελιές, κουμαριές, σφενδάμια, που λόγω της εποχής και επειδή πολλά τ’ ακομπουσαμε πεζοπορωντας μυριζαν μαγευτικα στο διαβα μας! Στην αρχη της πορειας μας, παρακάμψαμε το λατομείο του Μπακα, οπου, σκυλος λυτός και βραχνογαυγιστά, το φυλουσε και ακολουθησαμε το ασφαλες απο τα δοντια του, φρεσκοφτιαγμενο μονοπάτι απο τους ακουραστους εθελοντες του Ορειβατικου Συλλογου Καλαματας! Στα 30 πρωτα λεπτα, συναντησαμε το πρωτο απο τα 4 πανυψηλα χειροποιητα μεγαλα φραγματα ανασχεσης χειμαρρικού στερεού και υδάτινου φορτίου του ποταμού, που φτιάχτηκαν το 1934, εχουν απίστευτο τεχνικό ενδιαφερον και ειχαν εργαστει γι αυτα ανθρωποι απο τα χωρια της Αλαγονιας σε συνεργασια με τη Δασικη Υπηρεσια της εποχης (Ο.Υ.Ε.). Τα φραγματα, εχουν στα δεξιά τους, σκάλα ποτ τ ανεβαινεις και στην κορυφη τους, ενα πετρινο πλατωμα (στεψη), οπου απο κει απολαυσαμε την μαγικη θεα του φαραγγιου! Στα πρωτα 45 min της διαδρομής περίπου, τα ειδαμε και τα τέσσερα και αναλογιστήκαμε τος ανώνυμους εκείνους εργάτες και Δημόσιους Υπαλλήλους της εποχης, που σε λιγο σχετικα χρονικο διαστημα και χωρις τις δικες μας τεχνικες και υπολογιστικες ευκολιες, έφτιαξαν εργο που προφυλασσει την πολη, ως τα τώρα, χωρίς εγκρίσεις-προεγκρίσεις- πολιτικές αμφιθυμίες ΕΣΠΑ, αναμονές χρηματοδοτήσεων κτλ. συνηθισμένα σε μας πια για κάθε τι καινούργιο για το Δημόσιο καλό.
Μνημονεύσαμε τους λιθοδομους και τους επιστημονες κεινης της εποχης, που εδωσαν τη σκεψη τη δυναμη τους και τη ψυχη τους για το Δημοσιο καλο! Δεν εφτιαξαν το 1934 μονο αυτα τα 4 φραγματα, εφτιαξαν 135 λιθοδμητα (αναβαθμους), 558 ξηρολιθινα και εκαναν εκτεταμενη αναδασωση των γυμνων επικλινων και ευδιαβρωτων εδαφων ωστε να μειωνουν την ενεργεια ροης, να κρατουν δηλαδη την ταχυτητα και τα φερτα υλικα που ο χειμαρρος και οι παραχειμαρροι του εφερναν μεχρι τοτε στην πολη καταστροφικα και με ανθρωπινες απωλειες ( το 1924 η πολη πλημμυρισε και ειχε και νεκρους 8 ή 15 ) Στη θέση διπόταμα, στη συμβολή δηλαδή του ρέματος με το χειμαρρο απο τα Λαδο Καρβελα, η ομαδα μας χωριστηκε στα δυο. Ειχαμε περπατησει περι τις 3 και πλεον ωρες στο στεγνο φαραγγι, ειχαμε απολαυσει την ησυχια, τα πουλια, ειχαμε ανεβει και κατεβει κροκαλες και πετρες ολων των μεγεθων, ειχαμε δει τ αυτοκινητα κουφαρια – μαρτυρες πια, μας εκαναν ν αναλογιστουμε τους ανθρωπους που ειδαν το φαραγγι, ως σωτηρια απο τη βασανο της ζωης τους και να νοιωσει ο καθενας οτι η ψυχή του τον καλούσε να νοιώσει το μάταιο ή την χάρη και χαρά τούτου του κόσμου.
Βαθιες ανασες πηραμε και η συνεχιση της πορειας, έδιωξε τις δύσκολες σκέψεις… Στα διπόταμα οι μισοί περίπου ανέβηκαν στο δρόμο τον αμαξωτό για την επιστροφή με το βαν του Ορειβατικού και οι υπόλοιποι, αλλάξαμε τα ορειβατικά μποτάκια μας, με τα ποταμίσια αθλητικά, γιατι απο ώω και πέρα είχε ποταμοδιάσχιση!!! Νερό στην αρχά δεν είχαμε στα πόδια μας, γιατι καταβόθρες έπιναν το νερό και το στέλναν στα σπλάχνα της γής. Τώρα ομως το νερό είχε την τιμητική του! 3 ώρες περιπου, δροσιζόμασταν και περπατπυσαμε, περπατουσαμε και δροσιζόμασταν, ψυχικά και σωματικά! Ο homo ludens (ο παιχνιδιάρης άνθρωπος), αναδύθηκε απο μεσα μας και μεσω γελωτων, πειραγματων, γλυστριων απλων ή επικων συνεχιζαμε ακαθεκτοι την δροσερη πορεια μας! Φτασαμε στου Λαγου το Χανιγεματοι απο την εμπειρια που ο Νεδοντας και ο ΕΟΣ Καλαμάτας μας χάρισε ακομα μια φορα και συνεχισαμε, αφου βγάλαμε τα βρέγμένα μας, με τα βαν του Ορειβατικού, άλλοι για μπύρα φαγητό και συζητηση σε ταβερνα κοντινη κι αλλοι για την πολη.
Χάρηκα, που διάβηκα δεύτερη φορά το Νέδοντα και εύχομαι να τον διαβώ και του χρόνου και τ αλλουνού και για όσο με κρατούν τα πόδια μου, άλλωστε ο ΕΟΣ Καλαμάτας, έχει τούτη τη διαδρομή κάθε χρόνο στα πλάνα του και τον ευχαριστώ!!!
Χρυσοδήμη Μαχαίρα
2023-05-17 04:43:16