{googleMaps lat=36.9673956 long=22.2145942 zoom=13 width=100% height=480 kml=https://eoskal.gr/images/diadromes/biliovos-route.kml}

Λίγα λόγια για το Μπίλιοβο

Μια από τις ομορφότερες γωνιές της Μεσσηνίας είναι το περίφημο «Μπίλιοβο», το λιθόστρωτο καλντερίμι που συνδέει τα χωριά Σωτηριάνικα και Αλτομιρά. Χωρίς καμία διάθεση τοπικισμού και έχοντας περπατήσει στα περισσότερα βουνά της Ελλάδας θα το κατατάσσαμε ανάμεσα στα καλύτερα καλντερίμια στον Ελλαδικό χώρο.

Το σωζόμενο σήμερα τμήμα του έχει μήκος 3000μ και με 83 στροφές (από τις οποίες οι 78 είναι 180°) ανεβαίνει από τα Σωτηριάνικα (υψ. 300μ) στα Αλτομιρά (υψ. 800μ) καλύπτοντας μια υψομετρική διαφορά 500μ. Το καλντερίμι σε ορισμένα τμήματα αναρριχάται πάνω στο βράχο και κατά ένα μεγάλό του κομμάτι κινείται παράλληλα και μέσα σε ρέμα μεγάλης κλίσης. Μετά τα πρώτα 500μ μπαίνει σε δάσος και όσο το υψόμετρο αυξάνεται η θέα που απολαμβάνει ο πεζοπόρος προς τα χωριά της Μάνης και τον Μεσσηνιακό κόλπο γίνεται ακόμη ποιο εντυπωσιακή. Αποτελεί τμήμα ενός μεγάλου δικτύου καλντεριμιών και μονοπατιών που χρησιμοποιούνταν μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα για την επικοινωνία των χωριών της Μάνης και του Ταϋγέτου.

Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1904 και όποιος γνωρίζει από πέτρα θα το χαρακτήριζε ως σημαντικό επίτευγμα της λαϊκής τεχνικής και αρχιτεκτονικής. 30 από τις στροφές του είναι κατασκευασμένες σε κλίση εδάφους πάνω από 80%. Από τις λίγες πληροφορίες που συγκεντρώσαμε βρίσκουμε ότι την χάραξη των 40 στροφών έκανε ο Μηχανικός της εποχής εκείνης Παναγιώτης Αφεντάκης ενώ την κατασκευή είχαν αναλάβει τα αδέλφια Νικόλαος και Στασινός Σταυριανέας από τα Σωτηριάνικα. Εργάσθηκαν πολλοί άνθρωποι από τα γύρω χωριά και κυρίως από τα Αλτομιρά που είχαν μαστόρους γνωστούς στο λάξευμα της πέτρας. Η πέτρα ήταν το βασικό δομικό υλικό και χρησιμοποιήθηκε τόσο για το χτίσιμο των τοίχων αντιστήριξης (που σε ορισμένα σημεία ξεπερνά τα 4 μέτρα) όσο και για το στρώσιμο του δρόμου. Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για το λάξευμά της ήταν το σφυρί και το καλέμι. Το υπόλοιπο τμήμα της δεν δόθηκε σε εργολάβο. Κατασκευάστηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων των Αλτομιρών. Από μια ημερομηνία που βρίσκουμε σκαλισμένη σε μια πέτρα συμπεραίνουμε πως το έργο τελείωσε το 1928.

Πρόσφατα χαρακτηρίστηκε ως μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού μετά από συνεργασία με τον ορειβατικό (Ε.Ο.Σ.) σύλλογο Καλαμάτας.

 

Η πεζοπορική διαδρομή

Βαθμός δυσκολίας διαδρομής:

εύκολη

Μήκος διαδρομής:

4.790 μ

Χρονική διάρκεια:

 

1 ώρα 30 λεπτά

Καθαρός χρόνος

1 ώρα 50 λεπτά

Εκτιμώμενος χρόνος με στάσεις

Υψομετρικό προφίλ διαδρομής:

Αφετηρία:

315μ

Τέρμα:

800μ

Υψομ. Διαφορά:

485μ

Ελάχιστο υψόμετρο:

315μ

Μέγιστο υψόμετρο

870μ

Έδαφος:

 

Η διαδρομή ξεκινά σε ασφαλτόδρομο ο οποίος κατά τμήματα είναι στρωμένος με τσιμέντο ή γίνεται χωματόδρομος. Ακολουθεί το κυρίως και μεγαλύτερο τμήμα επάνω σε καλντερίμι. Σε κάποια τμήματα το καλντερίμι θέλει αποκατάσταση, είναι όμως εύκολα προσπελάσιμο. Το τελευταίο κομμάτι περιλαμβάνει και χωματόδρομο. 

 

Περιγραφή διαδρομής

Σημείο

: 101

Αφετηρία της διαδρομής ο οικισμός Σωτηριάνικα σε απόσταση περίπου 20 λεπτών νότια της Καλαμάτας στη διαδρομή για Μάνη. Από το κέντρο του χωριού κινούμαστε δυτικά στο δρόμο όπου υπάρχει σχετική σήμανση: «προς καλντερίμι Μπίλιοβο». Κατηφορίζουμε σε ασφάλτινη οδό και περνάμε το πρώτο γεφυράκι. Συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο ακολουθώντας την πορεία που δείχνει η πινακίδα «προς Ναό Αγ. Νικολάου». Περνάμε δεύτερο γεφυράκι και η κατεύθυνσή μας γίνεται νοτιοδυτική. Σε λίγο αφήνουμε στα αριστερά μας εντυπωσιακό παλιό πέτρινο πηγάδι.

Χρόνος

: 0 ώρες 00 λεπτά

Απόσταση

: 0 μ

Υψόμετρο

: 315 μ

Έδαφος

: άσφ.

Σημείο

: 104

Ο δρόμος μας βγάζει σε διασταύρωση. Ακολουθούμε την αριστερή διακλάδωση όπου υπάρχει και σχετική πινακίδα. Κινούμαστε σε τσιμεντόδρομο ο οποίος εναλλάσσεται με χωματόδρομο. Σε επόμενη διασταύρωση υπάρχει ξύλινη πινακίδα σε ελιά που μας δείχνει την πορεία μας ευθεία. Συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο εως το τέλος του προσπερνώντας στα δεξιά μας εισόδους χτημάτων. Η πορεία εως τώρα είναι μέσα σε ελαιώνες. Στη περίοδο Νοέμβριο – Ιανουάριο ο πεζοπόρος θα βρεθεί ανάμεσα σε ανθρώπους που μαζεύουν ελιές, η πιο χαρακτηριστική καλλιέργεια της Μεσσηνίας

Χρόνος

: 0 ώρες 06 λεπτά

Απόσταση

: 495 μ

Υψόμετρο

: 304 μ

Έδαφος

: άσφ.

Σημείο

: 105

Στο τέλος του δρόμου που ακολουθούσαμε συναντάμε στα δεξιά μας την αρχή του καλντεριμιού. Μπαίνουμε στο καλντερίμι και κινούμαστε σε αυτό σε σχεδόν επίπεδη πορεία. Το λιθόστρωτο εναλλάσσεται με χωμάτινο μονοπάτι.

Χρόνος

: 0 ώρες 12 λεπτά

Απόσταση

: 1000 μ

Υψόμετρο

: 335 μ

Έδαφος

: μον.

Σημείο

: 106

Το μονοπάτι συναντά χωματόδρομο που έρχεται από δεξιά μας μέσα από χτήμα ο οποίος κινείται για μερικά μέτρα παράλληλα στο καλντερίμι εως ότου στρίβει και το κόβει κάθετα (σημείο 107)

Χρόνος

: 0 ώρες 19 λεπτά

Απόσταση

: 1.420 μ

Υψόμετρο

: 362 μ

Έδαφος

: μον.

Σημείο

: 107

Εδώ υπάρχει ξύλινη πινακίδα σε δέντρο που μας δείχνει την πορεία μας. Από εδώ και στο εξής και για το μεγαλύτερο διάστημα της πορείας μας κινούμαστε αποκλειστικά πάνω στο καλντερίμι που στο πρώτο του αυτό τμήμα είναι ανηφορικό με συνεχείς στροφές. Ανεβαίνοντας η θέα γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακή. Μια θέα που περιλαμβάνει τα χωριά της μεσσηνιακής Μάνης, το φαράγγι του Ριντόμου και τον Μεσσηνιακό κόλπο.

Χρόνος

: 0 ώρες 21 λεπτά

Απόσταση

: 1.515 μ

Υψόμετρο

: 372 μ

Έδαφος

: καλντερ.

Σημείο

: 108

Βρισκόμαστε στο σημείο που τελειώνει το πρώτο ανηφορικό κομμάτι σε περιοχή κάτω από τη σκιά των πεύκων. Το καλντερίμι αλλάζει πορεία και μπαίνει μέσα στο βουνό ακολουθώντας αρχικά μια ευθεία επίπεδη διαδρομή. Αν μέχρι τώρα το καλντερίμι μας έχει εντυπωσιάσει με το χτίσιμό του και τον τρόπο που ανεβαίνει στο βουνό αυτό που ακολουθεί στη συνέχεια προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη και θαυμασμό, ιδιαίτερα σε αυτόν που περπατά εδώ για πρώτη φορά. Με μεγάλες ευθείες που εναλλάσσονται με στροφές 180Ο σκαρφαλώνει και καταλαμβάνει ολόκληρη την πλαγιά του βουνού. Τα τοιχία αντιστήριξης έχουν ύψος αρκετών μέτρων. Το τμήμα αυτό δικαιολογεί απόλυτα τον πρόσφατο χαρακτηρισμό του Μπίλιοβου ως μνημείου από το υπουργείο Πολιτισμού μετά από συνεργασία με τον ΕΟΣ Καλαμάτας.

Χρόνος

: 0 ώρες 33 λεπτά

Απόσταση

: 1960 μ

Υψόμετρο

: 494 μ

Έδαφος

: καλντερ.

Σημείο

: 109

Η ανηφορική πορεία συνεχίζεται και στο σημείο αυτό το καλντερίμι διασταυρώνεται με ρέμα. Ακολουθεί στη συνέχεια πορεία παράλληλη στο ρέμα και με πιο ομαλή κλίση. Στο τελευταίο τμήμα του σωζόμενου λιθόστρωτου, το καλντερίμι βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση και χρειάζεται αποκατάσταση. Επίσης χρειάζονται αποκατάσταση 2 με 3 σημεία από τα τμήματα που έχουμε ήδη διανύσει. Ωστόσο δεν παρουσιάζονται προβλήματα προσπέλασης από τον πεζοπόρο.

Στο τέλος το καλντερίμι χάνεται. Με λίγη προσπάθεια βρίσκουμε τον χωματόδρομο που βρίσκεται ευθεία μπροστά μας και λίγο ψηλότερα. Τον ακολουθούμε στα δεξιά με κατεύθυνση ανατολική.

Χρόνος

: 0 ώρες 49 λεπτά

Απόσταση

: 2.645 μ

Υψόμετρο

: 635 μ

Έδαφος

: καλντερ.

Σημείο

: 110

Στη διασταύρωση που συναντάμε επιλέγουμε τον αριστερό και πιο κεντρικό χωματόδρομο που σε λίγα λεπτά μας οδηγεί στο

Χρόνος

: 1 ώρα 16 λεπτά

Απόσταση

: 3.885 μ

Υψόμετρο

: 845 μ

Έδαφος

: χωματ.

Σημείο

: 111

κεντρικό δρόμο που έρχεται από Σωτηριάνικα. Ο δρόμος αυτός πρόσφατα ασφαλτοστρώθηκε. Απέναντι μας βλέπουμε ένα μοναδικό πανόραμα κάποιων από των πιο όμορφων και κρυμμένων κορυφών του Ταϋγέτου με το Χαλασμένο και το Κοκκινοβούνι να ξεχωρίζουν.

Η άσφαλτος οδηγεί επίσης στα Αλτομυρά. Εμείς συνεχίζουμε ευθεία απέναντι και λίγο δεξιά μέσα στα χωράφια. Μπροστά μας βλέπουμε τον οικισμό. Στα αριστερά μας υπάρχουν υπολείμματα του καλντεριμιού στο οποίο για ένα τμήμα ξαναπερπατάμε πάνω του. Στο χωματόδρομο που συναντάμε στρίβουμε αριστερά και καταλήγουμε στο τέλος της πορείας μας.

Χρόνος

: 1 ώρα 21 λεπτά

Απόσταση

: 4.305 μ

Υψόμετρο

: 840 μ

Έδαφος

: μον., χωμ.

Σημείο

: 112

Το τέρμα της διαδρομής. Σημείο με πηγές, εντυπωσιακή βλάστηση από πανύψηλα πλατάνια και διαμορφωμένο χώρο πλατείας. Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού.

Επιβάλλεται για όσους φτάσουν εδώ να περιηγηθούν στα δρομάκια των Αλτομυρών που ξεκινούν μερικές δεκάδες μέτρα αργότερα. Η ομορφιά και η μοναδικότητα του σχεδόν εγκαταλειμμένου οικισμοί θα τους αποζημιώσει με το παραπάνω.

Οι χρόνοι που έχουν σημειωθεί είναι καθαροί χρόνοι πεζοπορίας. Δεν περιλαμβάνονται χρόνοι για στάσεις. (συνήθως υπολογίζονται περίπου 10 με 15 λεπτά στάση ανά ώρα πορείας)

Έτος καταγραφής 2015 σε συνεργασία με τις εκδόσεις Nakas/Road

Φύκιρης Κων/νος / Τοπογράφος Μηχανικός

 

2018-11-18 16:47:09

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *